اسکن هارد دیسک در ویندوز بدون نیاز به نصب نرمافزار متفرقهای با ابزار Check Disk امکانپذیر است، این ابزار بخشی از خطاهای هارد دیسک را تشخیص داده و حتی میتواند از مشکلات فایل سیستم تا مشکلات فیزیکی مانند بد سکتور را رفع کند. مشخصا این ابزار جایگزین ابزارهای حرفهای نمیشود و تنها امکان تشخیص یا رفع برخی از خطاها را دارد.
ابزار Check Disk یا همان Error Checking ویندوز نسخه گرافیکی دستور خط فرمان chkdsk است که قدمت بسیار بیشتری دارد و امکانات بیشتری از این نسخه گرافیکی ارائه میکند که در مقالهای جداگانه به آن پرداخته شده است. این ابزار گرافیکی در ویندوز XP تا 10 وجود دارد که البته در هر کدام از نسخههای ویندوز تفاوتهایی نیز کرده است که در ادامه به آن میپردازیم.
بررسی هارد دیسک درایو برای یافتن و رفع خطا با Check Disk
مدت زمان مورد نیاز: بررسی درایو با Check Disk آسان است اما بسته به حجم و سرعت هارد درایو و نوع خطاها بین 5 دقیقه تا 2 ساعت طول میکشد.
ویندوز 8 و ویندوز 10
نکته: ویندوز 8 و ویندوز 10 به صورت خودکار اقدام به بررسی و اسکن درایو میکنند و در صورت نیاز به انجام کاری به شما اطلاع میدهند اما با این حال میتوانید این اسکن را به صورت دستی نیز اجرا کنید.
بر روی درایوی که قصد اسکن آن را دارید راست کلیک کرده و با انتخاب گزینه Properties در پنجره باز شده وارد سربرگ Tools شوید و روی Check کلیک کنید. احتمالا پیغامی با این مضمون ظاهر میشود که خطایی برای درایو انتخاب شده وجود ندارد، با این حال میتوانید گزینه Check Disk را انتخاب کرده و دیسک را اسکن کنید.
نکته: در صورتی که درایو ویندوز را برای اسکن انتخاب کرده باشید پیغامی مبنی بر در حال استفاده بودن دیسک نمایش داده میشود که با انتخاب Schedule disk check و ریاستارت سیستم درایو در ابتدای لود ویندوز اسکن میشود که البته مدت زمان لود ویندوز را به طور قابل توجهی افزایش خواهد داد؛
اگر این پیغام برای دیگر درایوها نمایش داده شود، ممکن است در پنجره باز شده دکمه Force a dismount وجود داشته باشد که با کلیک بر روی آن درایو مذکور از دسترس خارج شده و اسکن آغاز خواهد شد.
ویندوز 7، ویندوز ویستا و ویندوز XP
بر روی درایو مدنظر راست کلیک کرده و گزینه Properties را انتخاب کنید و در پنجره باز شده سربرگ Tools را انتخاب کرده و بر روی گزینه …Check Now کلیک کنید.
حال دو گزینه برای انتخاب وجود دارد؛ گزینه Automatically fix file system errors که با فعال کردن آن ابزار خطاهای مرتبط با فایل سیستم را در صورت وجود به طور خودکار برطرف میکند.
اگر گزینه Scan for and attempt recovery of bad sectors را نیز فعال کنید ابزار اقدام به بررسی هارد برای مناطق غیرقابل استفاده یا صدمه دیده میکند و با علامت گذاری آن باعث میشود تا کامپیوتر در آینده از آن مناطق استفاده نکند، فعال کردن این گزینه زمان اسکن را تا چند ساعت افزایش خواهد داد. پس از انتخاب گزینههای مورد نظر روی Start کلیک کنید.
پیشرفته: گزینه رفع خطاهای سیستم فایل معادل اجرای دستور chkdsk /f است و گزینه اسکن برای بد سکتور ها معادل دستور chkdsk /scan /r است. اجرای هر دوی این دستورات نیز با chkdsk /r امکان پذیر است.
پس از انتخاب گزینههای مورد نظر برای شروع اسکن، روی Start کلیک کنید. پس از اسکن ممکن است برای رفع برخی از خطاها نیاز به ریاستارت باشد.
نکته: اگر ویندوز پیغام درایو در حال استفاده است را نمایش داد، با انتخاب گزینه Schedule disk check دیسک بار بعدی که سیستم را روشن کنید اسکن میشود. با انتخاب این گزینه و ریاستارت کردن متوجه خواهید شد که ویندوز به طور قابل توجهی دیرتر لود شده و عبارت Error Checking را نمایش میدهد.
و در انتها…
امیدواریم که بدون هیچ خطایی اسکن به انتها برسد اما اگر با پیام Windows detected a hard disk problem در انتهای اسکن مواجه شدید و یا در صورتی که این ابزار نتوانست پاسخگوی نیاز شما باشد میتوانید با مختصصین ما در هارد اکسپرت در ارتباط باشید؛ کارشناسان مرکز تعمیر و بازیابی اطلاعات هارد اکسپرت همراه شما در عیبیابی، تعمیر و بازیابی اطلاعات هارد دیسک خواهند بود.
پیشرفته: در صورتی که نیاز به مطالعه log دقیق اسکن داشتید به Application events در Event viewer مراجعه کرده و رویداد با آیدی 26226 را مشاهده نمایید.